Dossier zonnepaneel

Voorjaar 2023. Je wordt doodgegooid met aanbiedingen rond zonnepanelen, omvormers, inclusief montage, BTW teruggaaf, groene stroom, etc. Maar wat houdt dat nu eigenlijk allemaal in? En wordt het zelf ook niet in tijd om aan de zonnestroom te gaan? Zonder enige verwachting vooraf besluit ik mij hierin te gaan verdiepen. Wat is het? Wat kun je er mee? Wat kost het? En uiteraard: wil ik het zelf ook? Door middel van dit dossier probeer ik je mee te nemen in mijn afwegingen en keuzes.

Inhoud:

• Wat zijn zonnepanelen?
• Waar begin je?
• Inmeten dakvlakken
• Legplan
• Productkeuze
• Bestellingen

Wat zijn zonnepanelen?

Zonnepanelen zijn grote glazen platen, vaak zo’n 180×115 cm groot, met daaronder een paar minuscuul dunne laagjes silicium. Onder invloed van licht bouwt er tussen deze lagen een elektrische spanning op. De technische naam PV-paneel komt dan ook logischerwijs van licht + spanning, photo + volt = photovoltaic panels. Door een serie aan fotovoltaïsche cellen achter elkaar te schakelen kunnen hele kleine paneeltjes voor in je smartwatch, maar ook panelen van meer dan een vierkante meter aan oppervlakte voor op je huis gemaakt worden.

Een zonnepaneel levert een spanning op basis van gelijkstroom. Om deze verder bruikbaar te krijgen zal deze gelijkstroom moeten worden omgezet naar een wisselstroom. Hiervoor wordt een omvormer ingezet. Naast een set panelen en een omvormer heb je nog diverse andere componenten nodig voor een hele installatie.

Waar begin je?

In eerste instantie wil ik weten wat een gehele installatie behelst. Welke benodigde componenten krijg je mee te maken? Welke keuzes zijn daar in mogelijk?

Basiscomponenten:

• Zonnepanelen
• Omvormer
• Dakrails, in ons geval voor een pannendak
• Elektra naar en in de meterkast
• Optioneel: Monitoring
• Optioneel: Batterij

Naast deze hoofdcomponenten kun je nog vele keuzes maken in details. Bijvoorbeeld de kleur of afmeting van panelen. Of hoeveel inzicht je in verbruik en opwekken kunt hebben.

Zonnepanelen

Zonnepanelen (ook wel PV-modules) voor op je huis zijn er in verschillende soorten, maten, kleuren en vermogens. De meest voorkomende soorten zijn:

• Monokristallijn: Hoog rendement. Egale zwarte cellen.
• Polykristallijn: Goedkoper. Vaak blauwige kleur met schervenpatroon.

Qua maatvoering zijn er veel verschillen. Gemiddeld zijn panelen voor op woningen zo’n 180×115 cm groot, met diverse variaties daarop. Op dit moment is een veel voorkomende maat 1722×1134 mm. De glazen platen zitten in een aluminium frame geklemd en komen daarmee op een dikte van circa 30-35mm.

Hoewel alle fabrikanten weer specifieke eigenschappen en “unique selling points” toelichten is het belangrijk om naast productgarantie ook te kijken naar de productdegradatie. Zonnepanelen verliezen door leeftijd langzaam vermogen. Dit wordt meestal aangegeven in een gegarandeerde opbrengst van bijvoorbeeld 85% over 30 jaar. Hoe langer de periode en hoe hoger de garantie, des te meer opbrengst deze panelen zullen hebben op de lange termijn.

Bij het kiezen van een paneel is naast soort, maat en kleur ook het vermogen een belangrijk gegeven. Het vermogen wordt weergegeven in de eenheid Wattpiek. Deze theoretische waarde is de opbrengst van het paneel onder perfecte omstandigheden en een instraling van 1000 Watt per vierkante meter. Op dit moment zijn panelen tussen de 380-450 Wp gangbaar, maar lopen duurdere modellen op tot 500 Wattpiek en er overheen.

Deze theoretische maximale waarde zal in de praktijk nooit gehaald worden. Energieleveranciers in Nederland werken met een factor 0,88 vanwege de ligging van het land, en bij een optimale instraalhoek. De meeste paneelbouwers geven in documentatie van de panelen ook vaak een NOCT waarde. Technische staat dit voor Nominal Operating Cell Temperature, en in de praktijk betekent dit een reëler berekening voor de maximaal te verwachten opbrengst per paneel. Grofweg houdt je zo’n driekwart over van de maximale Wattpiek. Bij een paneel van 400 Wp komt dat neer op zo’n 300 Wp.

Kies je voor panelen met een hoger Wattpiek, dan zul je per paneel meer vermogen kunnen opwekken. Als tenminste, je omvormer en je elektra-installatie dit ook kunnen verwerken. De spanning die in een zonnepaneel wordt opgebouwd wordt een gelijkstroom. Om deze te kunnen gebruiken zal deze moeten worden omgezet naar een wisselstroom. Hier komt het volgende onderdeel, de omvormer, om de hoek kijken.

Omvormer

Een vrij fundamentele en bepalende keuze is het type omvormer dat je wilt gaan inzetten. Hierin heb je grofweg twee opties:

• string omvormer; één groter apparaat waarop al je zonnepanelen in serie(s) worden aangesloten
• micro omvormer; per zonnepaneel een eigen kleine omvormer

Beide typen omvormers hebben elk hun voor- en nadelen. Over het algemeen zijn stringomvormers goedkoper (1000-2000 euro bij een woning), maar vooral geschikt voor als alle panelen in de aangesloten serie gelijkwaardig belicht worden. Dit is het geval als alle panelen op je huis op één dakvlak in één windrichting liggen. Omdat deze elektrische schakeling in serie ligt wordt de opbrengt beperkt tot het maximum van het slechtst presterende paneel. Valt één paneel in de schaduw van een boom of schoorsteen, dan zal de hele serie op dat moment minder presteren.

Bij micro omvormers heb je niet het nadeel van de series aan een string omvormer. Ieder paneel krijgt een eigen kleine omvormer. Hierdoor neemt wel de kostprijs toe aangezien je per paneel een eigen apparaatje moet aanschaffen. Deze zitten rond de 125-180 euro per stuk.

Zowel string omvormers als micro omvormers hebben een maximale capaciteit. Bij een string omvormer tel je het aantal panelen in een serie maal hun Wattpiek per paneel, bijv. 16 x 400 Wp = 6400 Wp. Bij een micro omvormer tel je alleen het maximale Wattpiek van een paneel, aangezien ieder paneel een eigen omvormer krijgt.

Voor een optimale efficiëntie zoek je een omvormer die het dichtst bij de maximale waarden zit. Leveren je panelen theoretisch meer dan je omvormer kan verwerken? Dan spreek je van een overdimensionering. De meeste omvormers staan een beperkte overdimensionering toe.

• Voordeel: Je kunt waarschijnlijk met een iets lichteren (dus vaak goedkopere) omvormer toe
• Nadeel: Het kan zijn dat je capaciteit wordt ‘afgetopt’.

Dakrails

In mijn geval krijg ik twee dakvlakken op een schuin pannendak. Het gaat om de bekende betonnen sneldekkers. Om hier zonnepanelen op te kunnen monteren wordt veelal gebruik gemaakt van (horizonale) aluminium rails die met haken om de dakpannen gehangen worden:

1. Van links naar rechts plaats je iedere 60-90 cm een dakhaak
2. In deze dakhaken hang je een lange aluminium rail
3. Dit herhaal je voor een tweede rail (op 1/4 en 3/4 van het paneel)
4. Hierop leg je je zonnepaneel die je vastschroeft met klemmen

Elektra naar en in de meterkast

Zonnepanelen sluit je aan op je meterkast. Je maakt in wezen ook soort kruispunt boven je hoofdschakelaar:

1. De hoofdaansluiting – beheerd door je netbeheerder, bijvoorbeeld Liander
2. Je verbruiksgroepen – Aardlek en zekeringen voor alle stopcontacten en apparatuur in je woning
3. Je PV-installatie – Je zonnepanelen, incl. eigen beveiliging, monitoring, etc.

Hoofdaansluiting

De hoofdaansluiting is in beheer bij de netbeheerder. In mijn situatie is dat Liander. Zij voorzien in een kabel vanuit de straat, die komt onderin je meterkast binnen. Deze loopt door een verzegeld traject door één of meerdere hoofdzekeringen, de kWh-meter, en dan naar de hoofdschakelaar.

De hoofdaansluiting is veelal gezekerd op 1x25A, of 3x25A. Via mijnaansluiting.nl kun je zien wat dit voor jouw adres is. In het geval van 1x25A spreek je van een één-fase-aansluiting, of monofase. Bij 3x25A krijg je drie verschillende draden met 230V spanning binnen en wordt gesproken van een drie-fasen-aansluiting. De wisselspanning op deze draden is gefaseerd, wat betekent dat de sinussen op de draad net na elkaar lopen.

Je PV-installatie levert via je omvormer(s) een bepaalde maximale stroomsterkte (weergegeven in Ampere). Volgens regels rondom selectiviteit in NEN1010 mogen groepen altijd maximaal een factor 1.6 lichter gezekerd zijn. Achter een 25A hoofdaansluiting zet je dus 25 / 1.6 = 16A zekeringen. Daarmee kun je via één groep 16 x 230 = 3680W stroom verzetten. En voor een hele hoofdaansluiting op 25A gaat dat om 25 x 230 = 5750W in het totaal.

Een paar rekenvoorbeelden:

• 1 x 25A = 25A / 1.6 = 16A zekering. 16 x 230V = 3680W
• 1 x 35A = 35A / 1.6 = 20A zekering. 20 x 230V = 4600W
• 3 x 25A = 25A / 1.6 = 3 x 16A zekering. 3 x 16 x 230 = 11040W

PV-installatie

Voor de installatie van je PV-installatie (zonnepanelen, omvormer(s), etc.) zul je je meterkast moeten uitbreiden. Vaak wordt er een nieuwe extra groepenkast gemonteerd. Daarin komt vanaf de hoofdschakelaar gezien:

• Een aardlekschakelaar (ALS) of aardlekautomaat (ALA)
• Zekeringen (installatieautomaten) wanneer dit apart van de aardlek geregeld wordt
• Een kabel (YMvK) voor de wisselstroom tussen meterkast en omvormer
• Solar kabel voor de gelijkstroom tussen zonnepanelen en de omvormer

Afhankelijk van afstanden en verwacht vermogen worden hiervoor verschillende minimale diktes gehanteerd voor alle bedrading. Dit komt voor een gemiddelde woning grofweg neer op:

• 6 mm2 voor hoofdschakelaar naar automaten in de meterkast
• 4 mm2 tussen meterkast en omvormer
• 2,5 mm2 voor overige kleinere aansluiting (standaard installatiedraad)

Monitoring (optioneel)

Wanneer je zonnepanelen laat/gaat installeren ben je natuurlijk heel benieuwd naar wat de opbrengst daarvan gaat zijn. Er zijn verschillende manieren om daar inzicht in te verkrijgen:

• Verbruiks-app van je stroomleverancier (bijv. Vattenfall)
• Uitlezen P1 poort van je kWh-meter
• Apps / portalen bij je omvormer

De meeste stroomleveranciers kunnen je voorzien van een verbruiks-app. Afhankelijk van de gegeven toestemming kan de leverancier via de slimme meter een aantal keer per dag je meterstanden uitlezen. Dit gaat om totalen op de aansluiting. Je ziet hoeveel stroom je hebt ingekocht, en hoeveel je hebt terug geleverd. Maar verdere details zullen ontbreken.

Aanvullend aan de app van de stroomleverancier kun je ook zelf een P1 poort uitlezen. Hiervoor zijn kant-en-klare wifi dongles te koop van een paar tientjes. Ook wordt er in de hobby-wereld veelvuldig gebruik gemaakt van aansluitingen via eigen micro computers zoals Raspberry Pi. De P1 poort weet hetzelfde als de gegevens in de verbruiksapp. Maar deze kun je wel zelf live inzien, of exporteren naar een monitoringapplicatie naar keuze.

Als laatste leveren vele fabrikanten van PV-omvormers een eigen app of webportaal. Afhankelijk van de fabrikant en het gekozen product kun je soms tot op paneelniveau opbrengt, status en garantie inzien.

Batterij (optioneel)

In een standaardopstelling van zonnepanelen en een omvormer levert deze installatie een 230V wisselspanning. Wanneer er verbruiksgroepen in je meterkast stroom nodig hebben, kan die direct worden ‘afgetapt’ van de omvormer. Maar als er geen apparaten aan staan, dan wordt de stroom aangeboden aan het stroomnet van de netbeheerder. Als de spanning toereikend is zul je stroom terug leveren aan het net. Hiervoor krijg je een terugleververgoeding van je stroomleverancier.

Vanwege de lopende salderingsregeling mag je administratief je ingekochte stroom verminderen met je zelf opgewekte stroom. Afhankelijk van je stroomleverancier zitten hier voorwaarden aan vast. Meestal is er een terugleverplafond (bijv. 5000 kWh per jaar) voor consumenten. Wil je meer terug leveren dan je verbruikt, of dan een eventueel plafond dan krijg je daarvoor een terugleververgoeding. Ten opzichte van de inkoopprijs is die relatief laag. In sommige gevallen kan het daarom interessant zijn de opgewekte stroom zelf op te slaan in een (thuis)batterij. Dan kun je hiervan gebruik maken op de momenten dat de zon niet of minder schijnt. Voorbeeld voor de avond/nacht.

Op dit moment (april 2023) is de salderingsregeling nog van kracht en is de aanschaf van een thuisbatterij nog niet interessant. Dit onderwerp zal ik eerst even links laten liggen.

Inmeten dakvlakken

Om een goed beeld te krijgen van de plaatsing van de zonnepanelen op het dak besluit ik het dak in te meten. Mijn huis (rijtjeswoning) staat voor op west, achter op oost. Het dak is gedekt met betonnen sneldekkers. In beide dakvlakken heb ik diverse dakramen. Van daaruit kan ik met een stevige rolmaat het hele dakvlak goed bereiken.

Als eerst maak ik een grove schets op een A4-kladblok. Hierin schets ik van één dakvlak de randen, dakramen, schoorsteen, beluchtingspijpen, en andere onderdelen. Daarna meet ik de afstanden van elk van die objecten ten opzichte van een aantal bedachte assen: dakrand, dakraam. Ik meet dit zo secuur mogelijk (tot 0,5cm) zodat ik deze plattegrond later ook kan gebruiken voor berekenen van de exacte maatvoering.

Wanneer ik alle maten compleet heb teken ik dit met rechthoeken, ovalen en lijnen in in Visio. Door ook in Visio de exacte maatvoering te hanteren kan ik straks op de computer alle onderlinge maten opzoeken. Ook maak ik een raster van de indeling van de dakpannen. Erg handig om te weten hoeveel dakrails en haken je nodig hebt, maar ook waar je kabeltraject gaat lopen.

Legplan

En hoeveel panelen passen er dan op je dak? Nu ik de dakvlakken netjes in Visio heb staan kan ik gemakkelijk panelen gaan intekenen. Ik pak een foto van een paneel van Google, en zet die met de juiste maatvoering in Visio. Hiervoor gebruik ik een veel voorkomende maat: 1762×1134 mm. Met wat schuiven en draaien kom ik dan tot een volgend legplan:

Met bovenstaand legplan kan ik 16 zonnepanelen op het dak kwijt. Vanwege de oost-west-ligging zal geen van beide vlakken evenveel en tegelijkertijd optimaal belicht worden. Daarnaast heb ik aan de voorkant bij lagere zonstand schaduwval van hoge bomen aan de overkant van de weg.

Productkeuze

Nu ik de maten op het dak weet, ook een idee heb van hoeveel panelen er in welke opstelling op kunnen komen te liggen kan ik beginnen aan de productkeuze. Wat wil ik hebben? Wat zijn de mogelijkheden?

Zonnepanelen

Voor de panelen is mijn keuze gevallen op een serie van Jinko, namelijk serie Tiger Neo N-type. Productnummer JKM425N-54HL4R-B. Argumenten voor mijn keuze:

• Zwarte panelen en lijst
• 400+ Wattpiek (425Wp)
• Lange productgarantie: 25 jaar
• Acceptabele degradatie: tot 88% over 30 jaar
• Afmeting: 1762x1134x30mm
• Ruim binnen budget: 160 e per stuk (excl. 180e verzendkosten)
• Direct leverbaar (in plaats van maanden wachten)

Omvormer

Vanwege de oost-west-ligging van het huis, en ook de kans op schaduw aan de voorkant lijkt mij een installatie met micro-omvormers de meest verstandige. De dakvlakken worden dermate verschillend belicht dat een string-omvormer te veel verlies zal kennen. Hiermee wordt de kostprijs voor de omvormer(s) iets hoger, maar zal het rendement ook hoger zijn.

Hoewel er diverse merken micro-omvormers zijn wil ik graag ook hier een keuze maken op kwaliteit en lange garanties. Fabrikant Enphase komt met zijn 25 jaar productgarantie op omvormers daarmee verreweg het best naar voren. Al langere tijd hebben zijn de IQ7-serie micro-omvormers en recent is daar de IQ8-serie aan toegevoegd.

De IQ8 serie bestaat uit een aantal modellen micro-omvormers die voornamelijk verschillen in hoeveel stroom ze kunnen verwerken. Er zijn een aantal types. In Nederland worden de volgende types verkocht:

• IQ8+ (IQ8PLUS-72-M-INT), 440W ingangsvermogen, 300W uitvoer
• IQ8M (IQ8M-72-M-INT), 480W ingangsvermogen, 330W uitvoer

Vanwege het geringe prijsverschil besluit ik de zwaardere variant te nemen; de IQ8M.

Dakrails

Ook voor de dakrails zijn er verschillende keuzes te maken. Ik wil graag een installatie waar ik eventueel later zelf ook nog aanpassingen in kan maken. Ik kom uit op te Esdec Clickfit Evo productlijn. Deze lijn werkt met dakhaken die je om je dakpannen haakt. Van links naar rechts monteer je om de 60-90 cm een dakhaak. Over al die dakhaken komt dan één lange aluminium rail te liggen. Eén voor de onderkant van het paneel en één voor de bovenkant. In onderstaande legplannen heb ik de rails als witte balken ingetekend:

Elektra

Naast de spullen op het dak heb ik ook voor binnen nog wat zaken nodig. Omdat ik voor een drie-fasen-installatie wil gaan heb ik voor boven de hoofdschakelaar de volgende spullen nodig:

• Extra groepenkast: ABB HLD33, 2 DIN-rails voor elk 12 module-eenheden
• Aardlekautomaat: ABB 40A, B16, 30mA, 3P+N
• Enphase Q-Relay 3P (Q-RELAY-3P-INT), als veiligheidsrelais voor Enphase
• YMvK-kabel, 5 polig 4mm2, tussen meterkast en omvormers
• Enphase Q-cable, tussen de omvormers
• Enphase IQ Gateway Metered (ENV-S-EM-230) (vroeger Envoy-S)
• Enphase Current Transformers (CT-100-SPLIT-ROW) meetspoelen

De bedrading van de meterkast zou er schematisch dan ongeveer als volgt uit moeten komen te zien:

Groepenkast

Voor de groepenkast kies ik een zelfde kast als mijn hoofdkast. Dit is een ABB Hafonorm HLD33. Voorzien van 2 DIN-rails voor elk 12 module-eenheden. De kast heeft bovenin een buisinvoer. Tussenwanden tussen beide kasten zijn uitklikbaar zodat de bedrading mooi kan oversteken. Enige wat ik nog moest bijbestellen waren de koppelblokjes onderin. In de voorsituatie had ik een één-fase installatie, en daarom alleen een bruin (L1) + blauw (Nul) vanuit de hoofdschakelaar. Met de koppelblokjes kan ik nu ook netjes zwart (L2) en grijs (L3) aansluiten.

Aardlekautomaat

Voor de aardlekautomaat kies ik net als de rest van mijn hele kast voor het kwaliteitsmerk ABB. Voor de drie-fase aansluiting kies ik voor een 4-polige automaat van 16A B-karakteristiek, op 30mA maximale lekstroom. Deze wordt direct vanaf de hoofdschakelaar bekabeld (via de koppelblokjes in de rechterkast). Hierachter komt het relais van Enphase.

Enphase Q-Relay 3P

Dit relais van Enphase is nodig om te installatie volgens garantie te installeren. Het meet actief de netspanning en slaat af wanneer deze niet aan de gestelde minimum eisen voldoet. Wanneer je dit relais niet monteert is de installatie wel werkend te krijgen, maar kun je niet de uitgebreide garantie van 25 jaar registreren.

YMvK-kabel 5 polig 4mm2

Voor de hoofdkabel vanaf de meterkast naar het dak kies ik voor de wat zwaardere 4 mm2 uitvoering. Binnen de 25 meter lengte zou een 2,5 kwadraat ook kunnen volstaan. Maar ik ga voor die paar tientjes meerprijs liever voor zeker. Daarnaast is het verlies van een wat dikker kabel een stuk minder.

Enphase Q-cable

Enphase levert geprepareerde AC/wisselstroom kabels voor tussen een rij omvormers. Connectoren voor aan de omvormers zijn voorgemonteerd op een portrait (staand) of landscape (liggende) afstand. Enphase levert zijn Q-cable in een één-fase of drie-fase model. Het verschil is dat de drie-fase variant intern iedere connector doorlust in een 1,2,3 patroon. Oftewel, de 4e connector zit intern aan de eerste. De vijfde aan de 2e en steeds zo door. Ik kies ervoor om de verdeling eenvoudiger te maken en mijn 4 groepen panelen zelf te verdelen met de goedkopere één-fase Q-cable.

Je leverancier krijgt de Q-cable in gigantische dozen binnen. Jij bestelt een serie van bijvoorbeeld 5 connectoren, en zij knippen de serie dan na 5 connectoren af. Wel heb je nog een speciale einddop nodig om het ongebruikte kabeleinde waterdicht af te sluiten.

De Q-cable die je omvormers met elkaar verbind sluit je op het dak aan in een lasdoos. Hiervoor zijn optioneel ook gietmoffen verkrijgbaar, waarbij je de lasdoos na montage vol giet met een kunsthars. Deze hard uit waarna de koppeling volledig waterdicht is. Let wel, aanpassingen zullen niet meer gaan. In dat geval zul je heel de lasdoos er uit moeten knippen.

Enphase IQ Gateway Metered + CTs

Voor de monitoring van de Enphase componenten is de IQ Gateway (vroeger Envoy-S) benodigd. Deze is er in een aantal modellen. Voor de Europese markt een Standard en een Metered variant. In beide modellen kun je je omvormers aanmelden en diverse statistieken uitlezen. Met de Metered variant kun je een aantal CT-spoelen in je meterkast plaatsen om zo de lopende stromen te meten. Hierbij worden productie- en consumptie draden los gemeten zodat je inzicht krijgt in verbruik, teruglevering, etc. Bij een drie-fasen-installatie heb je in totaal 6 spoelen nodig. Dus naast de 2 standaard meegeleverde heb ik er nog 4 los bij besteld. Hierbij welk rekening houdend dat er door de jaren heen een aantal verschillende spoelen zijn uitgeleverd. Let op de exacte productnummers!

Bestellingen

Omdat ik nog geen installateur heb kunnen vinden die op korte termijn (voor de zomer) deze spullen kan leveren en/of plaatsen besluit ik de bestelling alvast in eigen beheer te doen.

• SanderVunderink.nl – Groepenkast, aardlekautomaat en YMvK kabel. Levertijd 1 werkdag.
• ElektroProducten.nl – Dakrails en toebehoren (haken, klemmen, eindkappen). Verreweg de goedkoopste en vragen los van een lengtetoeslag van 15 euro vanwege de rails van bijna 6 meter geen verzendkosten. Levertijd 2 werkdagen. Dikke prima.
• Warmteservice.nl – Enphase IQ Gateway Metered (incl. 2 spoelen) met 4 extra CT-spoelen. Goede prijs. Geen verzendkosten. Levertijd 3 werkdagen.
• GroothandelSolar.com – Omvormers, Q-cable in eerste levering. Even onduidelijkheid over afhaalmoment. Telefonisch afgesproken dat het toch verzonden wordt. Levertijd: 4 werkdagen. Daarna hier ook de panelen besteld. Levertijd van de panelen bleek uiteindelijk ca. 5 weken. Communicatie met deze partij was wat moeizaam. Uiteindelijk is alles wel goed gekomen.

Subproject: dakpannen

Net was ik begonnen met de montage van de Esdec dakhaken en had de eerste dakrails op hun plek geklikt. Voor de stroomvoorziening met de 5x4mm2 kabel over het dak moest ik wat werkzaamheden doen bij de nok. Daar viel mij de erg slechte staat van de nokvorsten en ook de schoorsteen op. Als je dan ook nog eens de overbuurman nieuwe dakpannen ziet leggen is de vraag snel gesteld: Moet ik nog wel een zonnepaneleninstallatie willen plaatsen op dit verouderde dak. Betonnen dakpannen met een geschatte maximum levensduur van 30 jaar, die er inmiddels al ruim 50 jaar op liggen. Al snel besloten we dit toch eerst ook maar aan te pakken.

Net als bij alle spullen rondom zonnepanelen blijkt ook in de dakpannenwereld een schaarste te bestaan. Zowel in materialen als in dakdekkers. Planningen tot ver over een jaar vooruit. Prijzen “door het dak” (pun intended). Gelukkig blijkt een lokale aannemer richting de bouwvak nog plek te hebben. Helaas laat hierdoor het opbouwen van de PV-installatie ook nog even op zich wachten.

Subproject: Het schuurtje

Omdat ik alle benodigde materiaal inmiddels binnen heb, maar de aannemer voor het nieuwe dak nog even op zich laat wachten ben ik vast zelf begonnen. Met een paar vurenhouten balkjes heb ik een frame in elkaar gezet waar twee zonnepanelen achter elkaar onder een hoek van zo’n 15 graden op kunnen liggen. Met voetjes van rubbertegels en een verzwaring met stoeptegels ligt dit frame nu tijdelijk op mijn schuurtje.

Op deze manier kan ik een deel van het sluimerverbruik alvast dekken, en daarnaast alvast wat bekend raken met de Enphase installatiemethode, de apps, welke zaken je allemaal moet regelen etc.